“What is the city but the people”*

Meer gezinnen aantrekken in stedelijke kernen

Er heerst bij velen nog steeds terughoudendheid om in een stedelijke omgeving te gaan wonen. Uit onderzoek blijkt bovendien dat het knelpunt zich vooral bij jonge gezinnen situeert, die zelfs de omgekeerde beweging maken en er vaak voor kiezen om weg te trekken uit de stad. Zo proberen zij te voldoen aan de behoeften van hun - nieuwe - gezinssituatie. Om een mentaliteitsverandering te bewerkstelligen dienen we in stadsplanning ten volle in te zetten op comfort en leefbaarheid voor haar inwoners. De bouwsector speelt een cruciale rol. Denk maar aan groenelementen als must voor elk stadsvernieuwingsproject. Maar zoals zo vaak, loert ook het tekort aan betaalbaar wonen om de hoek.

Recente enquêtes leggen vinger op de wonde

Recente rondvragen van bedrijven actief in de bouwsector bevestigen een reeks ongemakken die mensen ervaren in een stedelijke omgeving : verkeersoverlast, een drukke omgeving, onveiligheid, gebrek aan privacy en rust enz. Ook stadsmussen blijken op zoek te zijn naar voldoende groene ruimte, leuke buren, comfort, rust en veiligheid. Ongeacht de locatie van je woonst staat de nood aan een eigen terras of tuin op nummer één. Hoewel gedeelde woonvormen steeds vaker opduiken, lijkt dit nog moeilijk ingang te vinden. Zelfs gedeelde tuinen vallen bij een heleboel mensen in slechte aarde. In familieverband - met je ouders bijv. - lijkt dit wel te kunnen.

Inzetten op deze bekommernissen kan een mentaliteitsverandering ten aanzien van de stad helpen verwezenlijken. Voormalig minister van wonen Marino Keulen had het tien jaar geleden al goed gezien met zijn boutade : "Wonen in een stad moet eruit zien als wonen in een dorp".

It's the economy, stupid

Tweeverdienersgezinnen met kinderen zijn gegeerd in steden en buitengebied, want zij blijken cruciaal te zijn voor de belastinginkomsten van de respectievelijke gemeenten. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat er vandaag al heel wat inspanningen geleverd worden - niet het minst door bouwbedrijven - om aantrekkelijke woonprojecten op touw te zetten. Gevolg vandaag is evenwel dat die jonge gezinnen niet kunnen op tornen tegen oudere generaties die zulke projecten graag als investeringsvastgoed verwerven. Anderzijds wordt die markt - zeker in studentensteden - ook aanzienlijk ingenomen door 'samenhuurders' die de woonst delen. Gevolg is dat jongvolwassenen elders op zoek gaan een betaalbare versie van een woonst met tuin en terras in o.a. een verkeersveilige omgeving. Nu blijkt dat vooral minder ontsloten locaties - zonder bijv. treinstation in de omgeving - betaalbaar blijven voor die inkomensgroepen.

De steden en gemeenten dienen daarom - met de steun van de Vlaamse overheden - niet alleen in te zetten op de leefbaarheid van hun kernen, maar ook voldoende aandacht te hebben voor een breed aanbod aan woonvormen om de wensen van nieuwe bewoners te kunnen vervullen en betaalbaarheid niet in het gedrang te brengen.

Groen in de bouw en leefbaarheid in kernen

Heel wat steden en gemeenten in Vlaanderen hebben ambitieuze klimaatplannen klaar. De verwachtingen van de inwoners zijn dan ook niet min. Denk maar aan de te zetten stappen op het vlak van de luchtkwaliteit. Meer groen in het straatbeeld en als onderdeel van gebouwen, kan hiertoe bijdragen alsook de aantrekkelijkheid van de omgeving versterken. 'Groen in de bouw' is daarom stilaan van een niche uitgegroeid tot een must voor elk stadsvernieuwingsproject. De leefbaarheid en de meerwaarde van die projecten zijn onlosmakelijk verbonden met de inpassing van groenelementen - zoals groene daken en gevels - en milieutechnische ingrepen. Wonen en werken in stedelijke centra met oog voor groen en water ervaren de bewoners immers niet alleen als een meerwaarde, maar ook als noodzaak om hitte-eilandeffecten en wateroverlast te vermijden. Bij grote projecten zijn bouwbedrijven bovendien reeds tijdens de ontwerpfase actief betrokken om de technische uitwerking van die groenelementen te waarborgen. De Vlaamse Confederatie Bouw zet zelf al geruime tijd in op de uitbouw van een kenniscentrum om de toepassingen van ecologische en natuurtechnische materialen en handelingen in de bouw te stimuleren. Een betere kennis van producten en technieken moet het vertrouwen in deze verhogen en zo de toepassing ervan nog verder aanmoedigen. Bovendien heeft de Confederatie Bouw sinds kort ook een beroepsfederatie in haar rangen die aannemers beslagen in gevel- en dakgroen gespecialiseerd advies en gerichte dienstverlening verschaft.

Meer weten ? www.groenindebouw.be 

*William Shakespeare in zijn tragedie Coriolanus

Bronnen : recente enquêtes van Blavier en Reynaers en het rapport 'de humane stad' van o.a. Pieter Ballon.