“Terwijl de Vlaming wakker ligt van betaalbaar wonen, verergeren provinciale ruimtelijke plannen de situatie”

04-04-2023

Verschillende media hebben onlangs 'De Grote Peiling' gelanceerd. Daaruit blijkt dat 4 op de 10 Vlamingen zich zorgen maakt over de betaalbaarheid van wonen. Terwijl 55-plussers wakker liggen van de prijzen van woonzorgcentra, zijn het vooral de jongeren - 18- tot 34-jarigen - die zich het hoofd breken over de woningprijzen. Intussen hebben zowel Vlaams-Brabant als Antwerpen provinciale ruimtelijke beleidsplannen klaar. De teneur is gelijklopend: het beperken van de ruimte voor wonen buiten de stedelijke centra en kernen. Daarenboven kan niet elke landelijke dorpskern nog uitbreiden. Hoewel Embuild Vlaanderen zijn schouders zet onder ruimtelijk rendement en kwaliteitsvolle verkerning, zijn de provinciale plannen volgens de bouwfederatie nefast voor wonen in eigen streek en voor de betaalbaarheid van wonen

Vooral jongeren tussen 18 en 34 liggen wakker van de woningprijzen.
Vooral jongeren tussen 18 en 34 liggen wakker van de woningprijzen.

Daarnaast veroorzaken de provinciale plannen bijkomend verwarring en administratieve rompslomp. Dat brengt meer juridische onduidelijkheid met zich mee voor kandidaat-(ver)bouwers. Bovendien gaan planologen er blijkbaar van uit dat het beperken van woongebied, zonder eerst valabele alternatieven elders te voorzien, zonder gevolgen zal zijn. Niets is minder waar. De betrokken planologen maken gebruik van woonbehoefteanalyses die niet overeenstemmen met de inschatting van de Vlaamse regering: meer bepaald 400.000 bijkomende woningen tegen 2050. Volgens Embuild Vlaanderen dienen de provinciale plannen drastisch bijgeschaafd te worden om enig perspectief te kunnen bieden voor de huishoudens in Vlaanderen. 

"Momenteel zijn op verschillende beleidsniveaus ruimtelijke plannen in ontwikkeling. Met als resultaat dat een kat haar jongen er niet meer in terugvindt. Beperkingen stapelen zich op en woonbehoeftes worden systematisch onderschat. Huishoudens die nog in eigen streek willen wonen, zullen het gelag betalen. Want de huidige plannen maken er wonen niet alleen onbetaalbaar, maar kortweg voor velen onmogelijk", zegt Marc Dillen van Embuild Vlaanderen.
Kwaliteitsvolle verkerning is een must maar is duur, risicovol en tijdrovend.
Kwaliteitsvolle verkerning is een must maar is duur, risicovol en tijdrovend.

De betaalbaarheid van wonen in Vlaanderen hangt af van een positief woonbeleid met vlottere vergunningsprocedures; voldoende aanbod en ruimte voor wonen; een dynamisch verdichtingsbeleid dat de maatschappelijke kosten in rekening brengt enz. Want de betaalbaarheid van wonen is bovenal een multidisciplinair vraagstuk. Daarom vraagt Embuild Vlaanderen om een observatorium of monitoring comité op te richten dat de nodige experts verzamelt. Zij kunnen de diverse parameters voor betaalbaar wonen opvolgen. En met multidisciplinaire aanbevelingen het beleid tijdig bijsturen. Nieuwe woonbehoeftestudies zijn een noodzakelijke voorwaarde. Daarbij vraagt de bouwfederatie dat het departement Wonen de lead neemt bij het in kaart brengen van de woonbehoeftes in Vlaanderen. 

"Embuild Vlaanderen vraagt de provincies om transparant en concreet aan de burgers toe te lichten hoe hun plannen in de toekomst wonen zullen beïnvloeden. Want met één pennentrek beperkingen opleggingen zonder eerst valabele alternatieven te voorzien, is geen recept voor kwaliteitsvol wonen in eigen streek", aldus Marc Dillen.