Geen beschermd statuut meer voor 55 monumenten

11-05-2022

Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele gaat met de borstel door de lijst van beschermde monumenten in Vlaanderen. De minister heeft beslist dit jaar het beschermde statuut van 55 gebouwen op te heffen of te wijzigen. Het gaat om erfgoed dat volgens hem bijvoorbeeld getroffen is door een brand of om gebouwen of sites die verwaarloosd zijn en "overduidelijk niet meer aan de huidige criteria voor bescherming voldoen". De VCB wijst op het belang van een preciezere inkijk in de erfgoedwaarde van een monument, maar vraagt ook om een globale herevaluatie omzichtig aan te pakken. 

Vlaanderen heeft een uitgebreide lijst van 11.429 beschermde monumenten en landschappen. Nu wil minister Diependaele met een kam door de lijst gaan en laat hij het bestand met beschermde monumenten evalueren. Een eerste evaluatie heeft nu geleid tot de beslissing om voor 55 beschermde monumenten de beschermingsstatus op te heffen of te wijzigen. De opheffing van deze beschermingen behoort tot de mogelijheden omdat het beschermde goed door een calamiteit (brand, gasexplosie) of na een vergunde sloop verdwenen is. Of omdat de erfgoedwaarden die de basis vormden om de bescherming te verantwoorden, zijn verdwenen of onherstelbaar aangetast.

Tegen het einde van het jaar zal het agentschap Onroerend Erfgoed door alle beschermingen gaan om verder te controleren welke gebouwen en sites niet meer aan de hedendaagse criteria voldoen. Momenteel worden 591 monumenten in detail onderzocht om na te gaan of ze nog aan de vereisten voldoen. Daarmee komt het agentschap tegemoet aan de vraag van minister Diependaele om tot een "kwalitatief beschermd bestand" te komen.


Afbeelding: bemine.be
Afbeelding: bemine.be

De VCB is altijd voorstander om van elk beschermd monument de erfgoedwaarde te verduidelijken. Daarbij preciseert men welke elementen in een gebouw het bewaren waard zijn. In het verleden bestempelde het beschermingsbesluit vaak het volledige gebouw als erfgoedwaarde. Maar die aanpak kan veel gerichter. Zo weten eigenaars meteen met welke elementen rekening te houden bij een herbestemming. Een globale herevaluatie van de erfgoedwaarde van het beschermd patrimonium kan dan ook leiden tot een preciezere inkijk in de erfgoedwaarde van een monument. Maar zo'n globale oefening dient omzichtig te worden aangepakt. Want inzichten over erfgoedwaarde evolueren ook in de tijd. Wat vandaag niet met stip wordt aangeduid, kan morgen wel als belangrijk erfgoed worden beschouwd. Denk bijv. aan bepaalde industriĆ«le gebouwen, 

zegt Marc Dillen, directeur-generaal van VCB.