Burgemeesters waarschuwen voor provinciaal ruimtelijk plan
Onlangs heeft het bestuur van de provincie Oost-Vlaanderen zijn beleidsplan ruimte voorgesteld aan burgemeesters in en nabij de Vlaamse Ardennen. Dat is uitgedraaid op een reality check met de bekommernissen die leven op het terrein. Na jarenlange voorbereiding van de plannen laten de reacties weinig aan de verbeelding over. Lokale overheden vrezen rechtsonzekerheid, onderschatte woonnoden, ongeschikte alternatieven en de onbetaalbaarheid van wonen. Meer nog, zelfs het verdwijnen van duizenden woningen lijkt binnen afzienbare tijd in het vooruitzicht te worden gesteld. Embuild Vlaanderen wijst al geruime tijd op het belang van parallellisme bij het uitvoeren van de bouwshift: eerst valabele alternatieven voorzien vooraleer je ruimte voor wonen beperkt.
Daarbij is het cruciaal dat kwaliteitsvolle verdichting het beperken van voorziene ruimte voor wonen elders, voorafgaat. Enkel dan ga je nog meer prijsstijgingen tegen en vrijwaar je de kwaliteit voor huishoudens. Hoewel administraties jarenlang de tijd nemen om beperkingen op wonen uit te dokteren, ligt er bitter weinig op tafel om de centra en kernen in Vlaanderen voor te bereiden op een ambitieuze bouwshift die overeenkomt met de verregaande provinciale plannen. Daarom pleit Embuild Vlaanderen voor meer stadsvernieuwingsfondsen en PPS-formules om een actieve bouwshift te lanceren als positief tegengewicht voor de huidige, verlammende aanpak.
Enkel zo kunnen de bekommernissen van lokale besturen deels worden tegemoet gekomen. Die reacties lees je hieronder.
- Zelfs dorp van de Ronde moet verdwijnen: burgemeesters ziedend om "van de pot gerukt" beleidsplan voor Vlaamse Ardennen (Lierde) | Het Nieuwsblad
- Plan om 15.000 woningen in Vlaamse Ardennen te schrappen, afgevoerd na hevig protest: "Wat zitten sommigen daar te doen?" (Binnenland) | Het Nieuwsblad
- "Dit is dwaas, dom en zelf extremistisch": provinciaal plan dat 10.500 woningen in Denderstreek bedreigde, in vuilnisbak gekieperd na burgemeestersprotest (Lebbeke) | Het Nieuwsblad
"Met de provinciale ruimtelijke plannen neemt de rechtsonzekerheid voor huishoudens, ondernemers en lokale besturen met rasse schreden toe. Want in afwachting van het globale beleidsplan ruimte Vlaanderen nemen de provincies de vlucht vooruit en doorkruisen zij de gemeentelijke bevoegdheden en lokale bekommernissen. Dat brengt ook bijkomende administratieve complexiteit en juridische onduidelijkheid met zich mee voor kandidaat-(ver)bouwers", zegt Marc Dillen van Embuild Vlaanderen.
Wat schort er aan plan van provincie Oost-Vlaanderen?
Uit een analyse van Embuild Vlaanderen blijkt dat op een totaal van 50.000 hectare woongebied in Oost-Vlaanderen maar liefst 19.000 hectare buiten de kernen onbeschikbaar wordt gemaakt voor wonen door het provinciebestuur. Bovendien wordt het wonen in het landelijk gebied uitgedoofd. Ook in heel wat dorpskernen mogen er geen woningen bijkomen. In verschillenden bestaande woongebieden gaat het de facto om een woonstop of dreigen die te verdwijnen in ruil voor natuurcompensatie.
Terwijl vandaag het aanbod de vraag al niet kan volgen. Zo voorspelt het Federaal Planbureau dat tegen 2050 het aantal huishoudens in de provincie Oost-Vlaanderen zal stijgen met 137.000. De toekomstplannen van de provincie, in afwachting van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen, werkt enkel de onbetaalbaarheid van wonen in de hand. Beperkingen zonder valabele alternatieven jagen de prijzen de hoogte in. En niet alleen van nieuwbouw. Zonder concrete plannen wordt de sterke groei van de woonfunctie in geselecteerde kernen naar voren geschoven, maar ook de verwevenheid met bedrijvigheid is volgens de plannen een must. Maar men gaat voorbij aan de hamvraag of er plaats voor is, of dat wenselijk is volgens de inwoners van kernen en welke publieke investeringen nodig zijn.
"Niet alleen komt het toekomstig aanbod aan betaalbare woningen in het gedrang, ook vergroot nog maar eens de complexiteit op het vlak van vergunningen. Bovenop de inkrimping van de ruimte voor wonen, krijgen we bijkomende juridische onduidelijkheden als gevolg van de ruimtelijke plannen van drie verschillende beleidsniveaus. Dat leidt tot steeds meer rechtsonzekerheid in de ruimtelijke ordening", besluit Marc Dillen.